Over de kerkgeschiedenis van Den Helder valt veel te vertellen. Door de eeuwen hebben de afzonderlijke kerkelijke gemeentes een eigen ontwikkeling doorgemaakt. Het is onmogelijk om alles te beschrijven. Daarmee is de informatie op deze site nooit volledig, maar geeft slechts een beknopt beeld. Vrijwel alle teksten op deze site heb ik zelf geschreven. Natuurlijk heb ik daarbij gebruik gemaakt van bestaand materiaal. Dit zijn herdenkingsboeken van de verschillende kerken, naslagwerken, brochures en bijzondere uitgaven. Daarnaast zijn krantenberichten gebruikt, die veelal digitaal zijn te raadplegen. Een belangrijke bron is Levend Verleden, het verenigingsblad van de Historische Vereniging Den Helder. Er zijn geen artikelen rechtstreeks overgenomen van Levend Verleden, wél heb voorzover relevant hiervan gebruik gemaakt. Bij de verschillende artikelen is vaak een verwijzing aanwezig naar de bron. Aanvullend hierop vind je hieronder de belangrijkste boeken die ik heb gebruikt.

De vele foto’s en afbeeldingen brengen het religieus erfgoed tot leven. Mooi is dat er nog geweldig veel oude foto’s in omloop zijn. De vele foto’s van de kerken en gebedshuizen heb ik verzameld van internet of Facebook. Gezien de ouderdom van veel fotomateriaal en de onbekende herkomst, neem ik aan dat deze rechtenvrij te gebruiken zijn. Als dat anders is verneem ik het graag. 

Het verzamelen, ordenen en schrijven van informatie kan gegevensverlies opleveren. Het is zelfs mogelijk dat ik verkeerde gegevens heb overgenomen of onjuiste intepretaties heb gedaan. Niet in alle gevallen was het mogelijk om gegevens dubbel te controleren; het is daarom heel goed mogelijk dat er nog omissies zijn. Mijn advies is om de informatie op deze site extra te controleren als dit gebruikt gaat worden voor verdere publicatie of onderzoek. Uiteraard sta ik open voor correcties of aanvullingen, zie hiervoor de contactgegevens.  

Ben Post

Enkele gebruikte boeken en andere bronnen

Rond 1940 verscheen het boekje Een eeuw kerkelijk leven van de Gereformeerde Kerk te Den Helder. Dit boekje is geschreven door de gereformeerde (later vrijgemaakt gereformeerde) predikant Ds. F. Tollenaar. Dit boekje is nu alleen nog antiquarisch te verkrijgen, maar bevat waardevolle informatie over de kerkgeschiedenis van Den Helder. 

De schoolmeester J. van Dam Den Boumeester schreef in 1847 zijn beschrijving van Den Helder en Huisduinen. Uitgegeven door C. Bakker Nieuwediep. Het boek bevat een hoofdstuk over de kerken van Den Helder en een register van predikanten en voorgangers. 

Dirk Dekker schreef in 1875 zijn ontwikkelingsgeschiedenis van Den Helder. Een vergelijkbaar boek als Van Dam Boumeester.

Herdenkingsboek ter gelegenheid van het 150 jarig bestaan van de Gereformeerde Kerk Den Helder. 

Van recentere datum is het boekje Kerken in Den Helder, uitgegeven naar aanleiding van de open monumentendag in 2005. Een informatief boekje met niet alleen aandacht voor de kerkgebouwen, ook de begraafplaats wordt genoemd. 

Beschrijving van 350 jaar oud katholieke kerk in Huisduinen en Den Helder, belangrijk overzichtswerk door Gerrit den Ouden (2013)

Herdenkingsbundel bij gelegenheid van het 125-jarig bestaan van de parochiekerk St. Petrus en Paulus door M.M.J. Hoogenbosch 1967.

Informatieve en gedetailleerde beschrijving van de Lutherse gemeenschap in Den Helder. Aandacht wordt geschonken aan zowel de evangelische luthersen (de vooruitstrevenden) en de meer behoudende hersteld lutherse gemeenschap. 2003 J.K. Schendelaar